Hipermetrop, göze gelen ışınların ağ tabakanın (retinanın) arkasında odaklanması sonucu meydana gelen bir göz kusurudur. Hipermetroplar uzağı görebilirken, yakındaki nesneleri net göremezler. Hipermetropi bir hastalık değil, göze gelen ışığı kırma kusurudur.

Hipermetrop ve diğer göz kusurlarını anlamak için öncelikle gözde nasıl görüntü oluştuğunun açıklanması yararlı olacaktır. Normal bir görüş için insan gözüne gelen ışıklar, saydam tabaka denen ve gözün en dış kısmını kaplayan tabakada kırıldıktan sonra, göz bebeğinden geçerek merceğe gelir. Mercekte bir daha kırılarak retina üzerinde ters bir görüntü oluşturur. Retinaya gelen ışınlar, çubuk ve koni hücreleri denen özelleşmiş hücreler tarafından algılanarak, görüntünün anlamlandırılması ve işlenmesi için sinir hücreleri ile beyine gönderilir.  Hipermetropide, çeşitli sebeplerden dolayı bu kırılan ışın retinanın tam üzerine düşmez, daha gerisine odaklanır.

Hipermetrop Nedir? 

Hipermetropi, kornea ve mercekte kırılan ışıkların görme merkezinin arkasında odaklanması sonucu oluşan bir sorundur. Yaygın olarak “Yakını görememe hastalığı” olarak bilinse de hipermetropisi olan bazın hastalar hem yakını hem de uzağı iyi derecede görebilir. Ancak buradaki kritik nokta, bu kişilerin göz içindeki mercek sisteminin normal kişilere göre daha fazla çalışmasıdır. Hipermetropi büyük oranda çocukluk döneminde başlayan bir görme kusurudur. Ve bu hastaların göz yuvarlağı normal kişilere göre daha küçüktür; yeteri kadar büyümemiştir. Yakını göremeyen yani hipermetrop olan kişiler genellikle bir şeyler okurken harf veya satırları kaydırdıklarını ve harflerin iç içe geçmiş gibi olduğunu söylerler. Uzun süreli okumalardan, bilgisayar kullanımlarından sonra da göz çevrelerinde ve başlarında ağrı oluştuğundan şikayet ederler.

Hipermetrop Belirtileri Nelerdir?

Hipermetrop belirtileri aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Yakın objeleri bulanık görme
• Gözleri kısarak bakma
• Gözde ağrı ya da yanma 
• Okumak, yazmak, bilgisayar kullanmak, çizim yapmak gibi uzun süren yakın mesafe işleri yaparken göz ağrısı ya da baş ağrısı hissedilmesi
• Sık sık göz kırpma
• Bazı durumlarda gözde kızarıklık ve yaşlanma

Yetişkinler, kendilerinde ortaya çıkan belirtilerin çok çabuk farkına varabilirken, çocuklarda semptomların fark edilmesi zaman alabilir. Bu nedenle çocukların belirli aralıklarla göz muayenesi olmaları önemlidir. Bunun yanı sıra, tedavi edilmeyen yüksek dereceli hipermetropi çocuklarda göz tembelliğine neden olabilir. 

Hipermetrop Kimlerde Gözlenir?

Hipermetrop klinik olarak basit ve patolojik hipermetropi olarak sınıflandırılır. Patolojik hipermetropi nadir gözlenir ve gelişim anomalilerinde ya da travma gibi dış sebeplerden meydana gelir. Basit hipermetropi ise daha sık gözlenir. Oluşumda genetik ve az da olsa çevresel faktörler rol alır. Hipermetropi kadınlar ve erkekler arasında eşit gözlenirken, çalışmalar ırka bağlı bazı farklar ortaya koymuştur. Yapılan araştırmalar, ırklar arasında hipermetropinin en fazla beyaz, en az ise siyah ırkta gözlendiğini ortaya koymuştur. 

Hipermetrop Neden Oluşur?

Basit hipermetropi gözdeki farklı kusurlar nedeniyle oluşabilir. Nedenlerine bağlı olarak basit hipermetropi eksenel, kurvatür ya da indis hipermetropisi olarak ayrılabilir. 

• Eksenel hipermetropi: En sık gözlenen hipermetropi nedeni olan eksenel hipermetropi, gözün ön arka uzunluğunun normalden kısa olmasından kaynaklanır. Yenidoğanlarda genellikle hipermetropi bulunmasının nedeni de budur. 
• Eğim (kurvatür) hipermetropisi: Bu tip hipermetropi, gözün kırıcı ortamları olan kornea ve lensin yüzey değişikliklerine bağlı olarak ortaya çıkar. 
• İndis Hipermetropisi: Lensin kırılma indisindeki değişikliklere bağlı olarak gelişen hipermetropidir. Yaşlılık ve diyabet ile ilgili olarak gelişebilir.

Hipermetrop Teşhisi Nasıl Konulur?

Göz doktoru, muayeneye görme ölçümleri yaparak başlar. Daha sonra refraktometre denilen gelişmiş teknolojik cihazlar ile yaklaşık hipermetropi değerleri saptanır. Elde edilen veriler ışığında, gözlük camları denenerek kişinin hem en iyi gördüğü hem de en rahat ettiği camlar saptanır ve gözlük reçetesi haline getirilir. 

Hipermetrop Tedavisi Seçenekleri Nelerdir?

Hipermetropi tedavisinde amaç, ışığın retina üzerinde doğru yere yani ön tarafa düşürülmesini sağlamaktır. Bu amaçla ince kenarlı dış bükey mercekler kullanılır. Bu mercekler + olarak reçetelendirilir. Hipermetropi tedavisinde gözlük, kontakt lens ya da cerrahi operasyon seçenekleri bulunmaktadır.

Hiçbir şikayeti, belirtisi olmayan ve numarası fazla olmayan hipermetroplar sadece takip edilebilir. Belirgin bir şikayete sebep olan hipermetropi tedavi edilir. Ancak, bunlarda da bazen tam, bazen de sadece şikayet veya belirtileri ortadan kaldıracak kadar kısmı düzeltme yapılabilir. Eğer bir göz hastalıkları uzmanı tarafından hipermetropi teşhisi konulduysa tedavi seçenekleri de vardır. Tedavideki amaç, ışığın retinada doğru noktaya düşmesini sağlamaktır. Hipetmetrop tedavi yöntemleri arasında ince kenarlı dış bükeyli merceklerden yardım alınır. Mercekler + olarak verilir. Tedavide, gözlük, lens veya duruma göre cerrahi seçenekler önerilmektedir. En sık kullanılan tedavi şekli gözlüktür. Hem ekonomik olarak uygunluğu hem de bakım gerektirmediği için en çok gözlük tercih edilir. Ancak hipermetropide derece yüksek olursa gözlük camı kalınlaşabilir. Bu da görüntü kalitesinde bozulmalara neden olabilir. Gözlük dışında kontakt lens tedavisi de verilmektedir. Burada dikkat edilmesi gereken bakım yani hijyen kurallarına uymaktır. Çoğu kişi lens mi yoksa gözlük mü diye sormaktadır. İkisinde de kendilerine göre avantajlar vardır. Gözlükte göze dokuma ihtiyacı azalır böylece göz enfeksiyonları önlenir. Kuru göz ya da hassas gözler varsa kontakt lenslerdeki gibi rahatsızlık olmaz. Lenslere göre gözlükler daha ucuzdur. Gözlük, rüzgar ya da toza karşı koruyucudur. Ancak gözlükler 12 mm uzağa yerleştiği için periferal görüş azalabilir. Gözlükte buğulanma, yağmurdan etkilenme olabilir. Ayrıca kulak ve buruna baskı yaptığından kişi gözlükten rahatsız olabilir. Spor yapan kişiler için de lens daha kullanışlıdır. Lensler yağmurdan etkilenmez. Lenslerle buğulanma gibi sorunlar olmaz. Periferal görüş kontakt lenslerde etkilenmez. Ancak lenslerin bakımı daha zordur. Hijyene çok dikkat edilmelidir. Ayrıca göz kuruluğu sorunları oluşturabilir. Ayrıca hipermetropide de cerrahi yöntemler uygulanabilmektedir. Cerrahide LASIK yöntem uygulanabilir. Ancak bu cerrah, herkese yapılmaz. 18 yaşını dolduran ve bir yılda göz numarasında değişiklik olmayan kişilere uygulanabilir. Detaylı bir göz muayenesi sonrasında kişiye LASIK yapılıp yapılmayacağı netleşebilir. İşlem öncesinde kornea dokusu incelenmelidir. 6 numaranın altındaki hastalara uygulanır. İyileşme süresi de oldukça hızlıdır. Bunun yanında LASEK tekniği de yapılabilir. Kornea yapısı LASIK’e uygun olmayan kişilere yapılabilir. Operasyon korneanın ön kısmındaki ince tabaka kaldırılmadan yapılır. PRK, uygulaması da hipermetrop tedavisinde yapılabilir. Korneanın en üstünde bulunan epitelin sıyrılarak alttaki dokuya excimer laser uygulanması prosedürünü içerir. Son dönemlerde cerrahi olarak göz içi lens implantasyonu popülerdir. Yüksek numarada olan ve lazer uygulanamayan hastalara yapılır. Hangi cerrahiye ve tedaviye uygun olunup olunmadığını da göz doktorları belirler.

Gözlük: En sık kullanılan ve tercih edilen tedavi şeklidir. Pratik olması, fazla bakıma ihtiyaç duymaması ve ucuz olması nedeniyle gözlükler, hipermetropi kusurlarını düzeltmede en sık tercih edilen merceklerdir. Bunun yanında hipermetrop derecesi arttıkça gözlük camı kalınlaşacağından, görüntü kalitesinde bozulma meydana gelebilmektedir. 

Kontakt lens: Kontakt lens gözün direkt üzerini kaplar. Kullanırken hijyen kurallarına dikkat edilirse çoğunlukla sorun çıkartmaz.

Hipermetrop ve diğer göz kusurlarında en çok sorulan sorulardan biri kontakt lensin mi, gözlüğün mü tercih edilmesinin daha avantajlı olduğudur. Hem gözlüğün hem de kontakt lenslerin kendilerine göre avantajları bulunmaktadır. 

Kırma bozukluklarındaki gözlük avantajları şu şekilde sıralanabilir:

• Gözlük kullanımı göze dokunma ihtiyacını azaltır ve böylece göz enfeksiyonu riskini azaltabilir. 
• Kuru ya da hassas gözlerde, kontakt lensler gibi rahatsızlığı kötüleştirmez.
• Kontakt lenslerden daha ucuzdur.
• Rüzgar ve toz gibi çevresel etmenlere karşı bir koruma sağlayabilir.  

Bununla beraber gözlük kullanmanın da kişi için birtakım zorlukları olabilir. Bunlar şu şekilde sıralanabilir: 

• Gözlük gözden 12 mm uzağa yerleştirildiğinden periferal görüşü azaltır.
• Gözlük hava, yağmur gibi hava şartlarından etkilenir ve buğulanma oluşturabilir.
• Dikkatli seçilmezse gözlükler burun ve kulak üzerinde baskı oluşturabileceğinden, rahatsızlık hissi yaratabilir. 

Lens kullanımının avantajları:

• Özellikle sık sık spor ya da egzersiz yapan kişiler, gözlüğün düşme ihtimaline karşı lensi tercih ederler. 
• Lensler hava koşullarından etkilenmezler.
• Periferal görüş lenslerde etkilenmez. 

Lens kullanımının dezavantajları:

• Lenslerin bakımı gözlükler kadar pratik değildir. 
• Hijyen kurallarına çok dikkat etmek gerekir. 
• Oksijen geçirmeyen lensler, göz kuruluğu gibi sorunları artırabilir. 

Cerrahi Müdahaleler: Kırma kusurlarında uygulanan cerrahiler daha çok miyopide tercih edilse de, hafif ve orta dereceli hipermetropide de bu ameliyatlar uygulanabilir. 

• LASIK (Laser-assisted in situ keratomileusis): Lasik tekniği ile korneanın ön kısmından bıçaksız lazer ile ince bir tabaka kaldırılarak alt tarafa Excimer lazer uygulanarak numara düzeltilir. Halk arasında göz çizdirme olarak bilinen LASIK ameliyatları herkese uygulanamaz. LASIK ameliyatı 18 yaşını dolduran ve son 1 yılda göz numarasında değişiklik saptanmayan bireylere uygulanabilir.  LASIK ameliyatının uygulanıp uygulanamayacağı detaylı bir göz muayenesi ile anlaşılabilmektedir. Ameliyattan önce işlemin uygulanacağı kornea dokusunun kalınlığı, eğimi ve biyomekanik gücü değerlendirilmekte ve keratokonus, katarakt ve şiddetli göz kuruluğu gibi ameliyata engel teşkil edebilecek bir durum olup olmadığı araştırılmaktadır. Ayrıca göz kayması (şaşılık) olup olmadığı değerlendirilmekte ve detaylı bir retina muayenesi ile olası retina yırtık ve deliklerinin tespiti de yapılmaktadır. LASIK ameliyatları günümüzde hipermetropide 6 numaranın altındaki hastalara uygulanabilmektedir. LASIK ameliyatlarından sonra iyileşme süreci hızlıdır ve diğer kornea ameliyatlarından daha az rahatsızlık hissi vardır. 
• LASEK (Laser-assisted subepithelial keratectomy): LASEK tekniği ise kornenın ön kısmındaki ince tabakayı kaldırmadan uygulanan Excimer Laser işlemidir. Kornea yapısının LASIK ameliyata olmaya uygun olmadığı durumlarda sıkça uygulanmaktadır.
• PRK (Photorefractive keratectomy): Bu uygulama LASEK’e benzerdir. Farkı, PRK’de korneanın en üstünde bulunan ve epitel olarak adlandırılan ince canlı dokunun tamamen sıyrılarak alttaki dokuya Excimer Lazer’in uygulanması işlemidir.
• Göz içi Lens İmplantasyonu: Son dönemin popüler tedavi yöntemlerinden biri olan göz içi lens implamantasyonu, yüksek numaralı görme kusurlarında lazer tedavisi uygulanamayan hastalara yapılır. İris önüne ve iris arkasına yerleştirilen çeşitleri bulunmaktadır. 

Kırma bozukluklarının tedavisinde hasta ameliyatı tercih ediyorsa, kendisine uygun olan tedavi, göz hekiminin yaptığı muayene sonrasında belirlenir. Size uygun tedavi seçeneğini öğrenmek için göz hekiminize başvurabilirsiniz. 

Hipermetrop Testi Var mı?

Temel göz muayenesi hipermetrop testini de içerir. Kırma kusurları açısından temel bir oftalmolojik muayene yapılmaktadır. Gözün numarasını ölçmeye yarayan otorefraktometre kullanılır. Sonrasında biyomikroskobik muayene yapılır. Bilgisayarlı göz tansiyonu ölçümü yapılur. Sonrasında görme keskinliği muayenesi yapılır. Hipermetrop teşhisinde bu yöntemler kullanılır. Doktor, gözlük muayenesinde gözün önüne çeşitli camlar yerleştirir ve hastaya en rahat görüşü sağlayan camların numaralarını bulur. Bu testte otorefraktometre cihazının ölçümlerinden de faydalanılır. Böylece hipetmetrop dereceleri belirlenebilmektedir.

Hipermetrop Gözlük Kullanmalı mı?

Gözlük, lens veya cerrahi yöntemlerle hipermetrop göz kusuru tedavisi yapılabilir. Eğer doktor gözlük verdiyse mutlaka kullanılmalıdır.

Hipermetrop Astigmat Nedir?

Yakının net görülmediği hipermetrop sorunuyla astigmatın birlikte görülmesi durumuna hipermetrop astigmat denilebilir. Görüntü eğer retinanın arkasında odaklanırsa bu durum oluşmaktadır

Miyop Hipermetrop İle Birlikte Görülür mü?

Miyop olan göz, hipermetroba; hipermetrop da miyoba dönebilmektedir ancak aynı anda miyop hipermetrop görülmemektedir. Hipermetrop olan gözde astigmat görülür. Yani miyop ve hipermetrop aynı anda görülmez. Hipermetrop miyop ile birlikte olmaz.

Hipermetrop Gözlüğü Sürekli Takılır mı?

Gözlük önerisini göz doktorları yapmaktadır. Hipermetrop gözlüğünün sürekli takılıp takılmayacağı ile ilgili bilgiyi hastanın durumuna göre göz doktoru vermektedir.

Hipermetrop Hangi Mercek İle Düzelir?

Hipermetrop için gözlük camlarında ışığın retinada odaklanmasını sağlayan, gözün kırma gücünü artıran ince kenarlı dışbükey mercekler kullanılır. Aynı optik özelliklere sahip kontakt lensler de kırma kusurunu düzeltmek için kullanılabilir. Yani “Hipermetrop ince kenarlı mercek mi?” sorusunun yanıtı, ince kenarlı mercek olarak verilebilir.

Bebeklerde Hipetmetrop Neden Olur?

Çocukların büyük çoğunluğu dünyaya hipermetrop olarak gelmektedir. İlerleyen yaşlarda hipermetropi kaybolabilir ancak bazen bu olmayabilir.

Bebeklerde Hipermetrop Tedavisi Nasıldır?

Aileler bebeklerini  36’ıncı aya kadar göz muayenesi yaptırması önerilmektedir. Ailede hipermetropi sorunu hikayesi varsa bu muayeneler daha önem kazanmaktadır. Ayrıca, üç yaşa kadar senede iki ve sonrasında her sene çocukların göz muayenesinden geçmesi önemlidir. Çünkü yüksek hipermetrop sorunu çocukların gözlerinde şaşılık ve tembellik olma ihtimalini yükseltmektedir. Yani bebeklerde hipermetrop ve göz kayması görülebilir. Bu durum çocuklarda da yaşanabilir. Hipermetrop tedavisinde ilk aşamada göz doktorunun muayenesi ile gerçekleşen tanı koyma evresi bazı testlerle devam eder. “Çocuğum hipermetrop” diyerek telaşlanmaya gerek yoktur. Erken çocukluk döneminde gelişen hipermetropi, bazen düşük numaralı gözlüklerle bile tedavi edilebilir ve birçok çocukta yaş ilerledikçe sorun kendiliğinden çözülebilir. Ayrıca okula başlamadan göz taraması da mutlaka ailelere önerilmektedir.

Hipermetrop Lens İle Tedavi Edilir mi?

Kontakt lens de hipermetrop tedavisi arasında yer almaktadır. Hekim eğer lens kullanımını uygun görmüşse lens kullanılabilir. Lens kullanırken hekimin verdiği lens eğitimini almak gerekir.

Hipermetrop Göz Kusurunda Hangi Mercek Kullanılır?

Hipermetrop tedavisinde dışbükey mercek kullanılmaktadır. Bu mercek üzerine gelen ışınları bir noktada toplayarak görüntüyü yakınlaştırır. Dışbükey merceğin kenarı ince, ortası kalın ve şişkin görünür.

Hipermetrop Nasıl Görür?

Hipermetroplar uzaktaki cisimleri çok net görür ama yakındaki cisimleri bulanık görürler. Yazıları okurken, çizim yaparken, yazı yazarken, televizyon, tableti bilgisayar ya da telefonda bir şeyler izlerken bulanık görürler. Cisimlerin kenar çizgileri dağınık olabilir, cisimlerin sınırları net görülmeyebilir. Yakın çalışmalarda harfler, iç içe geçmiş olabilir.

Hipermetropta Görüntü Nereye Düşer?

Göze gelen görüntü iki noktada kırılıp, bir noktada odaklanarak görme olur. Kornea, gözdeki saydam tabaka olmakla birlikte gözdeki en kırıcı ortamdır. Gözde lens vardır. Bu da ortası bombeli kenarları ince yapıda bir bölgedir. Işınlar kornea ve lensten geçer ve sonrasında ağ tabakada odaklanır. Görüntü odaklanması gereken yerin arkasında olursa ve göz küresinin çapı kısaysa hipermetropi olur.

Hipermetrop Yakın mı Uzak mı Görmemeye Neden Olur?

Hipermetrop uzağı görememe değil yakın görmekte zorlanma sorunu anlamına gelmektedir.

Hipermetropi Başka Görme Sorunuyla Karışır mı?

Ne miyop, ne astigmat ve ne de hipermetrop olmayıp da 40’lı yaşlarda başlayan “Yakını iyi görememe” sorunu da toplumda yaygın olarak hipermetropi olarak bilinmektedir. Ama bu yanlış bir bilgidir. Hipetmetropi, yaşın ilerlemesiyle birlikte oluşan göz sorunuyla karıştırılmaktadır. Yaşlılıkta ortaya çıkan yakını görememe sorununa “Presiyobi” denmektedir. Hipermetropi her yaş grubunda olabilirken; “Presiyobi” yaşın ilerlemesiyle ortaya çıkmaktadır. Her ikisinde de uzağı görme yakını görmeden daha iyidir, gözlükle tedavilerinde (+) numaralı cam kullanılır, ancak camların çerçeveye yerleştirilmesinde fark vardır.

Gizli Hipermetrop Belirtileri Nelerdir?

Bu sorun genelde ilköğretim okulu öğrencilerinde görülür. Teşhis edilemezse daha ciddi sorunlara neden olur. Genelde bu çocuklar uzak ve yakını net ve iyi görür. Ama sadece okuma yaparken ve özellikle de geceleri görme sorunu yaşarlar. Bu sorunla birlikte baş ağrısı, gözde yorgunluk olur. Bu durum okulda başarısızlığa da sebebiyet verir. Bundan korunmak için çocukları rutin göz muayenesine götürmek gereklidir.

Hipermetrop Kaç Yaşında Başlar?

Hipermetrop bebeklik çağında da başlayabilir, çocukluk çağında da. Belirli bir yaş durumu yoktur.

Hipermetropta Gözlük Kullanılırsa Derece İlerler mi?

Gözlük kullanmakla derece çok fazla ilerlememektedir. Ancak, hipermetropların gözlerindeki mercek sistemi normalden daha fazla çalışır ve eksiği telafi eder. İşte bu sistem ihtiyaçtan fazla numara kullanılırsa fazla çalışmaktan vazgeçebilir ve artık gözlüksüz kalmaya ya da düşük numaralara razı olmayabilir, böylece eskiye göre daha yüksek bir numaraya ihtiyaç olabilir.